History Of Judo

History Of Judo

နိဒါန္း

                   ျမန္မာနိုင္ငံဂ်ဴဒိုအဖြဲ့ခ်ဳပ္မွ တစ္မ်ဳိးသားလုးံ က်န္းမာၾကံ႔ခုိင္သန္စြမ္းေစရန္နွင့္ ျမန္မာလက္ေရြးစင္ဂ်ဴဒိုအားကစားသမားမ်ားေပၚထြက္လာေစေရးကုိ အထူးအေလးေပးေဆာင္ရြက္သြားေစရန္ စီမံခ်က္မ်ား ခ်မွတ္ေဆာင္ရြက္လ်ွက္ရွိေပသည္။

ဤစာတန္းငယ္သည္ ဂ်ဴဒုိအားကစားသမားမ်ား သာမက ဂ်ဴဒုိဝါသနာရွင္မ်ားပါ ေလ့လာဖတ္ရႈရန္အတြက္ မွတ္တမ္းတစ္ခုအျဖစ္ ေရးသားတင္ျပရျခင္းျဖစ္ပါသည္။

သမုိင္းအက်ဥ္းခ်ဳပ္

ကမာၻသမုိင္း

                  ဂ်ဴဒုိအားကစားနည္းသည္ ဂ်န္ပန္လူမ်ဳိးမ်ား၏ အမ်ဳိးသားကုိယ္ခံပညာျဖစ္တဲ့ ဂ်ဴဂ်စ္ဆုပညာမွ တဆင့္ ထြက္ေပၚလာခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ သုေတသနေဖာ္ထုတ္ခ်က္အရ ခရစ္မေပၚမီ (၂၀) ခုႏွစ္၊ (BC 20) ၁၁ ဆက္ေျမာက္ “ ဆူအီနင္း’’ ဘုရင္လက္ထက္ကစတင္ေပၚေပါက္ခဲ့တယ္လုိ႔ မွတ္တမ္းမ်ားအရ သိရွိရပါသည္။ ခရစ္မေပၚမီ ၇၂၀ ခုႏွစ္ ၊ (BC 720) တြင္တရားဝင္မွတ္သားထားေသာ ဂ်ပန္ဧကရာဇ္မင္းတုိ႔၏ ေမာ္ကြန္းမွတ္တမ္းမ်ားအရ BC 230 ေလာက္က ဂ်ပန္ျပည္၌ ယေန႔ေခတ္ "“ဆူမုိ"” ခပ္ဆင္ဆင္တူတဲ့ " ခ်ီကာရကူရေဘ့" (Chikara Kurabe) (ေခၚ) အားကစားျပဳိင္ပြဲက်င္းပရာ ၎ျပဳိင္ပြဲမ်ားတြင္ " ဂ်ဴဂ်စ္ဆု" (Jujitsu) အတက္ပညာပါဝင္ေၾကာင္း အေထာက္အထားမ်ားအရ ေတြ႔ရွိရပါသည္။ သုိ႔ေသာ္ စနစ္တက်မရွိေသးဘဲ ၊ (၁၅) ရာစုႏွစ္အလယ္ပုိင္းေလာက္မွ တေျဖးေျဖးစနစ္က်ခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရသည္။

                  (၁၇) ရာစုတြင္ “ဂ်ဴဂ်စ္္ဆု” ပညာမ်ား အေျခတက်စနစ္တက်သင္ၾကားေပးေသာ ေက်ာင္းမ်ားေပၚေပါက္လာျပီး ေက်ာင္းေပါင္း (၂၀) ေက်ာ္ေပၚေပါက္ခဲ့သည္။ ဂ်ဴဂ်စ္ဆု ပညာသည္ (၁၉) ရာစုအစပုိင္းေလာက္တြင္ အေျခတက်လူသိမ်ားေက်ာ္ၾကားလာခဲ့သည္။

                  ၁၈၈၈၆ ခုႏွစ္တြင္ ဧကရာဇ္ေသနာပတိ အစုိးရ “ေတာ့ကုဂါဝ” (To Ku Ga Wa) ေဆြမ်ဳိးစုမွ ေသနာပတိ " ေေယာရိေနာ့ဘု” (Yo Ri No Bu) သည္ ေမဂ်ီဧကရာဇ္ဘုရင္အား နန္းျပင္အပ္၍ နန္းတက္ျပီးေနာက္ ၊ ရႈိဂန္အုပ္ခ်ဳပ္ ေရးစနစ္ႏွင့္ ဆာမႈရုိင္း (ေခၚ) စစ္မႈထမ္းမ်ဳိးရုိးစနစ္ ဖ်က္သိမ္း၍ (၁၈၆၉) ခုႏွစ္တြင္ ပါလီမန္စနစ္ျဖင့္ တုိင္းျပည္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးရာအယူအဆ ဓေလ့ထုးံတမ္းမ်ား တေျဖးေျဖးစြန္႔ပယ္လာခဲ့ျပီး ဂ်ဴဂ်စ္ဆု ကုိယ္ခဲပညာမ်ားလည္း အပယ္ခံဘဝသုိ႔ ေရာက္ရွိခဲ့သည္။

JunJit Tsu ေျပာင္းလဲလာပုံ

                  ထုိသုိ႔ဂ်ဴဂ်စ္ဆု ပညာရပ္မ်ား ေပ်ာက္ကြယ္လုနီးပါးအခ်ိန္ (၁၈၇၆) ခုႏွစ္တြင္ ဂ်ဴဂ်စ္ဆု ေက်ာင္းတေက်ာင္း ျဖစ္တဲ့ " တင္ဂ်င္ရွင္ယုိလ္ရူး"”( TEN JI SHIN YO RYU) ေက်ာင္းသုိ႔ ေခတ္ပညာတက္ (၁၆) ႏွစ္အရြာ္ရွိ မစၥတာ ဂ်ီဂုိရုိကာႏုိ (Ji Go Ro Kano) ဆုိသူ လူငယ္တစ္ဦးေရာက္ရွိလာျပီး ဂ်ဳဂ်စ္ဆုပညာရပ္မ်ား ေလ့လာဆည္းပူးျပီးေနာက္ ကီတုိးဂႈး (Ki To Ryu) ေက်ာင္းေျပာင္းျပီး ၊ ဂ်ဳဂ်စ္ဆု ပညာကုိဆက္လက္ေလ့လာဆည္းပူးခဲ့ပါသည္။ မစၥတာကာႏုိသည္ ခႏၶာကုိယ္မွာေသးသြယ္ေသာ္လည္း သူ၏ ဇြဲ၊ လုံ႔လ ၊ ဝီရိယ ပငိပန္းဆင္းရဲခံျပီး ဂ်ဴဂ်စ္ဆုပညာ၏ ခက္ခဲနက္နဲေသာပညာမ်ားကုိ တျခားေက်ာင္းမ်ား၌ ဆက္လက္ဆည္းပူးသင္ၾကာခဲ့ပါသည္။

                  ထုိသုိ႔ဆက္လက္ဆည္းပူးေလ့လာေနစဥ္ တိမ္ေကာေပ်ာက္ကြယ္လုနီးပါးျဖစ္တဲ့ ဂ်ဴဂ်စ္ဆု ပညာဆက္လက္ထိန္းထားရန္ႏွင့္ ထိခုိက္အႏၱရယ္မ်ား၍ လူတုိင္းေလ့လာမသင္ၾကားႏွုိင္ေသာ ဂ်ဳဂ်စ္ဆု ပညာကုိ ေခတ္ႏွင့္အညီ ဆက္လက္သင္ၾကားနုိင္တဲ့ ဂ်ပန္လူမ်ဳိးမ်ားအတြက္ အမ်ဳိးသားအားကစားနည္းတစ္ခုအေနျဖင့္ တီထြင္ၾကံဆကာ ဂ်ဳစ္ဂ်စ္ဆုပညာမွ ေကာင္းႏုိးရာရာမ်ားကုိ ထုတ္နုတ္အေျခံခံျပီး ပင္ကုိယ္အေတြးအေခၚ အၾကံညဏ္မ်ားႏွင့္ ေပါင္းစပ္ ကာသိပၸံနည္းက်တဲ့ ဂ်ဳိဒုိအားကစားနည္းစနစ္ကုိ (၁၈၈၂) ခုႏွစ္၌ အလ်ား (၁၈) ေပ၊ အနံ (၁၂) ေပ ရွိတဲ့ ျမတ္ဖ်ာ (၁၂) ခ်ပ္ ခင္းထားေသာ “ အီရွိးဂ်ီ’  ဘုရားေက်ာင္း (EI Shogi Temple) ဝန္းရွိ အခန္းက်ဥ္းထဲတြင္ လူ(၉)ဦးျဖင့္ စတင္ငသ္ၾကားေလ့က်င့္ခဲ့သည္။ ယင္းကစားနည္းကုိလည္း ကုိဒုိကန္ဂ်ဳဒုိ (Kodokan Judo) သုိ႔ သိမ္ေမြ႔ႏူးညံ့ေသာ နည္းလမ္းကုိ သင္ၾကားေပးေသာေက်ာင္း (သုိ႔) ပညာရပ္ဟုေခၚတြင္ ေစခဲ့သည္။

                  ထုိအခ်ိန္တြင္ ဂ်ပန္ျပည္တုိက်ဳိျမဳိ႔ မက္ထရုိပုိလီတန္ရဲေက်ာင္းမွ ရဲတပ္ဖြဲ႔ဝင္မ်ားအားဂ်ဳဂ်စ္ဆုကုိယ္ခံပညာကုိသင္ၾကားေပးလ်က္ရွိပါသည္။ ဂ်ဳဒုိအားကစားပညာရပ္တုိ႔၏ ထင္ေပၚေက်ာ္ၾကားမႈေၾကာင့္ ဂ်ဳဂ်စ္ဆု ႏွင့္ ဂ်ဳဒုိအားကစားပညာရပ္တုိ႔၏ အစြမ္းထက္ျမက္ပုံသိရွိရန္အတြက္ (၁၈၈၆) ခုႏွစ္၊ ေႏြဦးေပါက္ခ်ိန္တြင္ မက္ထရုိပုိလီ တန္ရဲအဖြဲ႔ၾကီးမွ ၾကီးမႈးရ်္ တုိဆုက (To SU Ka) ဂ်ဴ၈်စ္ဆုေက်ာင္းႏွင့္ ကုိဒုိကန္ ဂ်ဴဒူိေက်ာင္း (၂) ေက်ာင္းတုိ႔ ျပဳ်င္ပြဲက်င္းပ ေပးခဲ့ရာ တဖက္ (၁၅) ဦးစီ ပါဝင္ယွဥ္ျပဳိင္ခဲ့ၾကသည္။ ကုိကုိကန္ေက်ာင္းမွ (၁၃) ပြဲ သေရျဖင့္ အျပတ္အသတ္အႏုိင္ရရွိခဲ့ ပါသျဖင့္ ဂ်ဴဒုိအားကစားနည္း ပညာရပ္သည္ ဂ်ပန္တဝွမ္း ထင္ေပၚေက်ာ္ၾကား လာခဲ့သည္။ မက္ထရုိပုိလီတန္ရဲအဖြဲ႔ၾကီးအားလည္း ဂ်ဴဂ်စ္ဆုပညာအစား ဂ်ဴဒုိပညာကုိရဲအဖြဲ႔သားမ်ားအား အစားထုိးသင္ၾကားေစခဲ့သည္။

                  ဂ်ဴဒုိအားကစားနည္းပညာရပ္ကုိ ကမၻာအားကစားနည္းတရပ္အျဖစ္ ထင္ေပၚလာေစရန္ မစၥတာကာႏွုိသည္ ၎၏တပည့္အရင္းမ်ားကုိ ႏုိင္ငံျခားသုိ႔ေစလႊတ္ျခင္း၊ ၎ကုိယ္တုိင္ႏုိင္ငံျခားသုိ႔ သြားေရာက္ေဟာေျပာပုိ႔ခ်မႈ မ်ားျပဳလုပ္ခဲ႔ရာ ကမၻာအႏွံ႔အျပားသုိ႔ ပ်ံ႔ႏွံ႔လ်က္အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ အားကစားနည္းတရပ္အျဖစ္သုိ႔ ေရာက္ရွိလာခဲ႔သည္။

                  ၁၉၁၁ ခုႏွစ္တြင္ မစၥတာကာႏုိ (Kano) သည္ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံကာယပညာအသင္း၏ ပထမဆုးံၪကၠဌအျဖစ္ တင္ေျမာက္ခံရျပီး ထုိႏွစ္ထဲမွာပင္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ကမာၻအုိလဲပစ္ေကာ္မဏီတြင္ အဖြ႔ဲဝင္ျဖစ္ခဲ့သည္။ ၁၉၁၂ ခုႏွစ္ ဆြီဒင္ႏုိင္ငံ စေတာ့ဟုမ္းတြင္ က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ (၅) ၾကိမ္ေျမာက္အုိလံပစ္ျပဳိင္ပြဲသုိ႔ မစၥတာကာႏုိ သည္ဂ်ဴးဒုိသမား (၂)  သြားေရာက္ကာ ဂ်ဴဒုိအားကစားပညာရပ္ကုိ ျပသခဲ့သည္။

                  မစၥတာကာႏုိသည္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာအုိလံပစ္ေကာ္မတီအဖြဲ႔ဝင္အျဖစ္ (၅)ၾကိမ္ေျမာက္အုိလံပစ္ အစည္းအေဝးမွ (၁၉၃၆)ခုႏွစ္ ၊ ဘာလင္ျမဳိ႔တြင္ က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ အုိလံပစ္အစည္းအေဝးအထိ မပ်က္မကြက္တက္ ေရာက္ခဲ့ျပီး ဂ်ပန္ျပည္၏ အားကစားေရးရာႏွင့္ ဂ်ဴဒုိပညာပ်ံ႔ပြားေရးအတြက္ ၾကဳိးပမ္းအားထုတ္ခဲ့ရာားကစားအုိလံပစ္ အစည္းအေဝး (ICO) သုိ႔ တက္ေရာက္ျပီး ဂ်ဴဒုိအားကစားနည္း ထည့္သြင္းက်င္းပရန္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာအားကစားနည္းတစ္ခုအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳေရးအဆုိျပဳခဲ့ျပီး၊ ဂ်ပန္ျပည္သုိ႔အျပန္ (4.5.1938) အသက္ (၇၈)ႏွစ္ (S.SH Kawa Maru) သေဘာၤေပၚတြင္ ကြယ္လြန္အနိစၥေရာက္ခဲ့ေလသည္။

                  မစၥတာကာႏုိအုပ္ျမစ္ခ်ခဲ့ေသာ ဂ်ဴဒုိအားကစားနည္းပညာကုိ ၎၏သား ရီေဘးကာႏုိ (Mr.Rese Kano) က အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာအားကစားနည္းအဆင့္အထိ ေရာက္ေအာင္ၾကဳိးပမ္းခဲ့ရာ ၁၉၅၁ ခုႏွစ္၊ ဇူလုိင္လတြင္ “ဥေရာပ ဂ်ဴဒုိယယူနီယံညီလာခံတြင္ မစၥတာ ဂ်ီရုိဂုိကာႏုိ၏ သား IJF ဂ်ဴဒုိအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကုိ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံ တုိက်ဳိျမဳိ႔တြင္ သတ္မွတ္ခဲံပါသည္။ မစၥတာရီေဘးကာႏုိအား ယူနီယံ IJF ၪကၠဌအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ခံခဲ့ရသည္။

                  ပထမဆုးံကမၻာဂ်ဴဒုိျပဳိင္ပြဲကုိ ၁၉၅၆ ခုႏွစ္၊ ေမလတြင္ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံ တုိက်ဳိျမဳိ႔နယ္တြင္ က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့ျပီး ႏုိင္ငံေပါင္း(၂၁) ႏုိင္ငံမွ အားကစား(၃၉) ေယာက္ပါဝင္ယွဥ္ျပဳိင္ခဲ့ပါသည္။

                  ဂ်ဴိဒုိအားကစားနည္းကုိ တရားဝင္အားကစားနည္းအျဖစ္ ၁၉၆၀ခုႏွစ္၊ ၾသဂုတ္လတြင္ အီတလီႏုိင္ငံေရာမ (Romc) ျမဳိ႔တြင္ က်င္းပခဲ့ရာ (၅၇) ၾကိမ္ေျမာက္ အုိလံပစ္ေကာ္မတီ (ICO) အစည္းအေဝးမွ တရားဝင္အတည္ျပဳ ဆုးံျဖတ္ခဲ့ပါသည္။

                  ကမၻာ႔အုိလံပစ္အားကစားသမုိင္းတြင္ ပထမဆုးံအၾကိမ္အျဖစ္ ဂ်ဴဒုိအားကစားျပဳိင္ပြဲကုိ (၁၉၆၄)ခုႏွစ္၊ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံ တုိက်ဳိျမဳိ႔တြင္ က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ (၁၈) ၾကိမ္ေျမာက္ ကမၻာ႔အုိလံပစ္အားကစားျပဳိင္ပြဲတြင္ ထည့္သြင္းက်င္းပရာ ကုိယ္အေလးခ်ိန္စာရင္း (၃)တန္ (-68kg) , (-80kg), (+ 80kg) တန္းမ်ားႏွင့္ အလြတ္တန္းတစ္တန္း သတ္မွတ္ယွဥ္ ျပဳိင္ခဲ့ပါသည္။ အလြတ္တန္းတြင္ ဒိန္းမိတ္နုိင္ငံ အန္တြန္ဂီဆင္း (GKKSINK ANTON) က ပထမ ရရွိသြားပါသည္။ ေနာင္တြင္ (၅) တန္းသတ္မွတ္ခဲ့သည္။ ကုိယ္အေလးခ်ိန္တန္း (၇) တန္းႏွင့္ အလြတ္တန္း (၁)တန္းသတ္မွတ္ခဲ့သည္။

                  ယခုအခါ ကုိယ္အေလးခ်ိန္တန္း က်ား(7+) Kata သတ္မွတ္ခဲ့သည္။ပထမဆုးံအၾကိမ္အမ်ဳိးသမီး ဂ်ဴဒုိျပဳိင္ပြဲမ်ားကုိ ၁၉၈၀ ခုႏွစ္၊ (၂၄) ၾကိမ္ေျမာက္ ဆုိးလ္ အုိလဲပစ္ (SEOUL) ေတာင္ကုိရီးယားတြင္ မိတ္ဆက္သရုပ္ျပ အျဖစ္ထည့္သြင္းက်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့ျပီး ၁၉၉၂ခုႏွစ္၊ စပိန္ႏုိင္ငံ ဘာဆီလုိနား (BAR CELONA) အုိလံပစ္ (၂၅) ၾကိမ္ေျမာက္တြင္ အမ်ဳိးသမီးဂ်ဴဒုိျပဳိင္ပြဲမ်ားကုိ တရားဝင္ က်င္းပျပဳလုပ္ပါသည္။ ျမန္မာျပည္မွ မျဖဴျဖဴသန္႔ (-57kg) တန္းသြားေရာက္ယွဥ္ျပဳိင္ခဲ့သည္။

ျမန္မာ့သမုိင္း

ဒုတိယကမာၻစစ္ၾကီးျဖစ္ခ်ိန္ (၁၉၄၁) တြင္ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ဦးစီးေသာေတာ္လွန္ေရးရဲေဘာ္ သုးံက်ိပ္တုိ႔ ဂ်ပန္ျပည္သုိ႔ စစ္ပညာရပ္သြားေရာက္သင္ၾကားခဲ့ျခင္းမွ စတင္၍ ဂ်ဳဒုိပညာကုိ ျမန္မာျပည္သုိ႔ေရာက္ရွိလာခဲ့ေပ သည္။ စစ္အတြင္းကာလျဖစ္၍ ထင္ထင္ရွားရွားျပန္႔ပြားမႈမရွိေသးေပ။ ျမန္မာျပည္လြတ္လပ္ေရးရရွိျပီးေနာက္ပုိင္းတြင္ ဂ်ဳဒုိပညာသည္ ဂ်ပန္ျပည္မွ အုိက္ကီဒုိ၊ ဂ်ဳဒုိနည္းျပဆရာ မ်ားမွတဆင့္ မႏၱေလးရဲသိပၸံေက်ာင္း၊ တပ္မေတာ္ တပ္ၾကပ္သင္ေက်ာင္းႏွင့္ ရပ္သားမ်ားထဲမွ ဝါသနာပါသူမ်ားကုိ သင္ၾကားျပသရာ အသင္းအဖြဲ႔မ်ားေပၚေပါက္ လာခဲ့သည္။

ဂ်ပန္ျပည္မွ ပထမဦးစြာေရာက္ရွိလာခဲံေသာ ဂ်ပန္နည္းျပဆရာမ်ားမွ ၁၉၅၃ခုႏွစ္ ၊ကြန္ (၂၃) ရက္၊ မႏၱေလးရဲ႔သိပၸံေက်ာင္းအတြက္ (၂)ႏွစ္၊  အဆင့္ရွစ္ဆင့္ အသက္ (၅၈)ႏွစ္ရွိ၊ အကီဒုိနည္းျပ ဆရာၾကီး မစၥတာအာရိမုိတုိတုိမူရာရွိေဂ့ (Mr.ARIMOTO MURASHIGE) ႏွင့္ အဆင့္ (၂) ဆင့္ အသက္ (၃၅) ႏွစ္ရွိ ဂ်ဳဒုိနည္းျပဆရာမစၥတာကီမိအုိခုရုိအိရွိ (Mr.KIMIO KUROISH) တုိ႔ျဖစ္သည္။ သင္တန္းသား (၁၅)ဦး ကုိတစ္ႏွစ္ၾကာသင္တန္းပုိ႔ခ်ေပးရာမွ တဆင့္ ၊ ျမန္မာျပည္တြင္ ဂ်ဳဒုိပညာရပ္မ်ား တစ္စတစ္စျပန္ပြားလာျပီး (၁၉၅၅) တြင္ မဂၤလာဒုံရွိ တပ္မေတာ္တပ္ၾကပ္သင္တန္းတြင္ ဂ်ပန္ျပည္မွ နည္းျပဆရာဌားရမ္းသင္ၾကားေပးျခင္း၊